بلبرینگ چیست؟
بُلبِرینگ یا بالبِرینگ (به انگلیسی: Ball bearing) یا یاتاقان توپی گونهای از چرخنده از خانواده یاتاقانها هستند که کاربرد وسیعی در ابزارهای مختلف مانند هر چیزی که میچرخد و دیسکهای سخت رایانه و اسکیتها و صنایع بزرگ و خودروها و موتورها و … دارند. بلبرینگها میتوانند هم بارهای شعاعی و هم بارهای محوری را تحمل کنند و معمولاً در جاهایی به کار میروند که بار به نسبت کوچک باشد. در یک بلبرینگ بار از لایهٔ خارجی به گویها اعمال میشود و از آنجا فشار به لایهٔ داخلی منتقل میگردد. با توجه به کرویبودن گویها، نقطهٔ تماسشان با لایههای درونی و بیرونی بسیار کوچک خواهد بود، (تماس بهصورت خطی یا نقطه ای) در نتیجه میتوانند بسیار نرم حرکت کنند؛ از سوی دیگر با توجه به کوچک بودن محل تماس، اگر فشار بیش از حدی به گویها وارد شود میتواند موجب تغییرشکل یا خردشدن آنها گردد، در اینگونه موارد میتوان از یاتاقانهای غلطکی∗ یا یاتاقانهای غلطکی مخروطیشکل∗ استفاده کرد. گونهٔ خاصی از بلبرینگها، بلبرینگهای محوری∗ نام دارند که برای سرعتهای پایین در نظر گرفته شدهاند و نمیتوانند بارهای محوری شدید را تحمل کنند و از نمونههای کاربردها آنها میتوان به کاربردشان در میزهای گردان اشاره کرد.
طرز کار بلبرینگ
در بلبرینگها بار از لایهٔ خارجی به گویها منتقل میشود و از گویها فشار به لایهٔ داخلی منتقل میگردد. کرویبودن گویها باعث شده نقطهٔ تماس آنها با لایههای درونی و بیرونی بسیار کوچک باشد در نتیجه میتوانند بسیار نرم حرکت کنند، از سوی دیگر با توجه به کوچک بودن محل تماس آنها با هم اگر فشار بیش از حدی به ساچمهها وارد شود میتواند موجب تغییرشکل یا خردشدن آن گردد، در این موارد میتوان از رولبرینگها استفاده کرد.تصور کنید در خودرو شما چرخهای استوانه ای مانند چرخهای تانک داشتیم در این موارد به دلیل تماس زیادی که سطح با این چرخ داشت اصطکاک بالا میرفت و در نتیجه سرعت حرکت پایین میآمد در رولبرینگ نیز همین اتفاق افتاده میافتد.در نتیجه سرعت بلبرینگ بیشتر از رولبرینگ میباشد.
اگر بر بلبرینگها فشار زیادی وارد شود ساچمههای داخل آن خرد میشود بنابرین از بلبرینگهای ساچمه ای که ساچمههای ریز دارند در فشارهای کم استفاده میشود و برای فشارهای زیاد از بلبرینگهایی که دارای ساچمههای گرد تخته ای هستند استفاده میشود که به آنها بلبرینگهای غلتکی میگویند به نوعی از آن دارای غلتک نازکی هستند یاتاقان سوزنی میگویند.